Τι είναι η πρόπολη

Η πρόπολη δεν είναι τροφή για τις μέλισσες. Τη συλλέγει η μέλισσα από τους οφθαλμούς των φυτών και την επεξεργάζεται, προσθέτοντας κερί και κάποιες ουσίες που εκκρίνει η ίδια. Οι μέλισσες συλλέγουν πρόπολη εδώ κι εκατομμύρια χρόνια για τη χρησιμοποιήσουν ως «σιλικόνη» π «στόκο» καλύπτοντας ρωγμές και τρύπες, λειαίνοντας επιφάνειες και μειώνοντας τα ανοίγματα στη φωλιά τους ώστε να εμποδίσουν την είσοδο εχθρών ή του υπερβολικού κρύου. Τη χρησιμοποιούν επίσης για να απολυμάνουν τα κελιά της κηρήθρας όπου θα μεγαλώσει ο γόνος (τα μωρά τους) και θα αποθηκευτούν το μέλι και η γύρη και στο σφράγισμα των κελιών.

Η λέξη πρόπολη (πρό+πόλις), σημαίνει το μέσο υπεράσπισης της πόλης των μελισσών.

Πως φτάνει σε μας:

Η πρώτη ύλη της πρόπολης είναι ρητινώδεις εκκρίσεις από τους οφθαλμούς των φυτών κυρίως δέντρων και του φλοιού ορισμένων δέντρων. Οι συλλέκτριες πρόπολης με τα σαγόνια τους μαζεύουν τις εκκρίσεις αυτές και με τη βοήθεια των δύο πρώτων ζευγών των ποδιών τους τα μεταφέρουν εναλλάξ στα «καλαθάκια» της γύρης στο τρίτο ζεύγος ποδιών. Επιστρέφοντας στην κυψέλη άλλες μέλισσες θα παραλάβουν την πρόπολη και θα προσθέσουν κερί και δικές τους εκκρίσεις και το έτοιμο προϊόν χρησιμοποιείται άμεσα. Ο μελισσοκόμος τοποθετεί ειδική σήτα και αναγκάζει τις μέλισσες να την προπολάρουν ώστε να πάρει καθαρή πρόπολη, την οποία θα διαθέσει είτε ακατέργαστη, είτε σε βάμμα (εκχύλιση σε αιθυλική αλκοόλη).

Τι περιέχει η πρόπολη:

Περισσότερες από 300 διαφορετικές ουσίες ! Η σύνθεσή της ποικίλλει ανάλογα με τη χλωρίδα της περιοχής από την οποία τη συλλέγουν οι μέλισσες. Γενικά η ευρωπαϊκή πρόπολη περιέχει τις παρακάτω κατηγορίες ουσιών:

• Ρητίνες 45-55% (φλαβονοειδή, φαινολικά οξέα, τερπένια, κ.α.)
• Κερί και λιπαρά οξέα 25-35%
• Αιθέρια έλαια 10%
• Γύρη 5% (πρωτεΐνες, ελεύθερα αμινοξέα)
• Άλλες οργανικές ουσίες και μέταλλα 5% (κετό- νες, λακτόνες. κινόνες, στεροειδή, βενζοϊκό οξύ και εστέρες, βιταμίνες, σάκχαρα)

Τι προσφέρει η πρόπολη στην υγεία:

Η πρόπολη χρησιμοποιείται για δυο χιλιετίες τουλάχιστον από την παραδοσιακή ιατρική πολλών λαών και, πριν μερικές δεκαετίες, ανακαλύφθηκε εκ νέου από τη δυτική ιατρική και κτηνιατρική. Μεταξύ 1980 και 1995 δημοσιεύτηκαν περισσότερα από 350 επιστημονικά άρθρα για τις ευεργετικές δράσεις της πρόπολης από επιστήμονες 31 χωρών. Πλέον δημοσιεύονται περισσότερα από 300 επιστημονικά άρθρα το χρόνο!

Ο άνθρωπος χρησιμοποιεί την πρόπολη για τις παρακάτω ιδιότητες - δράσεις:

• Αναισθητικές/αναλγητικές: Για τοπική χρήση σε πληγές, εγκαύματα και ιδίως σε στοματικά έλκη
• Αντί- αλλεργικές: Τα φλαβονοειδή της πρόπολης μπλοκάρουν την αλλεργική αντίδραση αναστέλλοντας τη δράση των οξέων που λύουν τα κύτταρα. Ωστόσο, περίπου ένας στους χίλιους ανθρώπους είναι αλλεργικός στην πρόπολη.
• Αντιβιοτικές και Αντιμυκητιακές, Αντι-ιικές και ανοσοδιεγερτικές: Γνωστή και ως Ρωσική πενικιλίνη, η πρόπολη έχει δράσεις που δεν περιορίζονται στα βακτήρια αλλά καταπολεμά μύκητες ακόμα και ιούς. Η πρόπολη έχει δοκιμαστεί με μεγάλη επιτυχία στην καταπολέμηση ιώσεων ζώων και ανθρώπου. Άλλες μελέτες δείχνουν ότι ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα που παράγει περισσότερα αντισώματα.
• Αντιφλεγμονώδεις: Σε μια έρευνα που διεξήχθη μεταξύ των καταναλωτών πρόπολης το 1995, σχεδόν το 70% την χρησιμοποιούσε για προβλήματα που είχαν να κάνουν με φλεγμονές (αρθρίτιδα, ρευματισμούς και μυϊκούς πόνους, άσθμα, βρογχίτιδα, έκζεμα και ψωρίαση)
• Αντιοξειδωτικές: Η πρόπολη εξουδετερώνει τις ελεύθερες ρίζες που καταστρέφουν τα κύτταρα και τη δομή του DNA προκαλώντας κυτταρικό θάνατο, γήρανση και καρκινογένεση. Η αντιοξειδωτική δράση της πρόπολης είναι πολύ μεγαλύτερη από της βιταμίνης Ε. Είναι γνωστό το πείραμα που διεξήγαγε το 1989 η Σιλεσιανή Ιατρική σχολή της Πολωνίας και το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, στο οποίο τα ποντίκια στα οποία έγινε ένεση πρόπολης, πριν και μετά την ακτινοβόληση με ακτίνες γ, επέζησαν και ο αριθμός των λευκοκυττάρων τους επανήλθε στο φυσιολογικό, ενώ τα ποντίκια μάρτυρες (χωρίς προστασία πρόπολης) πέθαναν μέσα σε 1 2 εβδομάδες.
• Αντικαρκινικές. Πολλές μελέτες έχουν γίνει που δείχνουν ότι η πρόπολη έχει αντικαρκινική δράση. Η κλινική του Δρ Οσάμου Μιζουκάμι, στο Τόκιο, επί 35 χρόνια κουράρει ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο χρησιμοποιώντας την πρόπολη, ως συμπληρωματική αγωγή, με εξαιρετικά αποτελέσματα όσον αφορά την ποιότητα ζωής των ασθενών, την παράταση του χρόνου επιβίωσης έως και την πλήρη ίαση. θεωρείται ότι η αντικαρκινική δράση της πρόπολης είναι τόσο προληπτική όσο και θεραπευτική.
• Αντιδιαβητική. Φαίνεται ότι η πρόπολη μπορεί να ελέγξει τη γλυκόζη αίματος και να ρυθμίσει το μεταβολισμό της γλυκόζης και των λιπιδίων του αίματος, οδηγώντας σε μείωση της υπεροξείδωσης των λιπιδίων και εξουδετέρωση των ελεύθερων ριζών σε αρουραίους με διαβήτη. (Fulianq Η. και συνεργάτες, 2005)

Αντενδείξεις:

Η μόνη αντένδειξη είναι η αλλεργία. Αν εμφανιστούν δυσάρεστα συμπτώματα μετά την λήψη πρόπολης (φαγούρα στο στόμα, εξανθήματα, ναυτία, διάρροια) σταματάμε τη λήψη πρόπολης και συμβουλευόμαστε αλλεργιολόγο. Πιο συνηθισμένη είναι η εξ επαφής αλλεργία από πρόπολη στο δέρμα.

Προϊόντα πρόπολης και φαρμακευτικές χρήσεις :

• Ακατέργαστη
• Σε εκχυλίσματα σε αιθυλική αλκοόλη (βάμμα πρόπολης)
• Σε σιρόπι
• Σε κάψουλες.
• Σε παστίλιες για τον πονόλαιμο ή την κακοσμία στόματοε.
• Σε τσίχλες και σε οδοντόπαστες.
• Σε στοματικά και ρινικά σπρέι.
• Σε κρέμες κι αλοιφές.
• Σε σαπούνια και σαμπουάν.

Στα φαρμακεία κυκλοφορούν όλα αυτά τα σκευάσματα και πολλά καλλυντικά με πρόπολη. Ελάχιστοι μελισσοκόμοι συλλέγουν και επεξεργάζονται οι ίδιοι την ελληνική πρόπολη που είναι άριστης ποιότητας και έχει μεγάλη ζήτηση.

Δοσολογία:

Εσωτερική χρήση:

Στο απλό κρυολόγημα μια ευρέως διαδεδομένη «συνταγή» είναι το μάσημα ακατέργαστης πρόπολης. Μασάμε ένα μπαλάκι μεγέθους ρεβιθιού μέχρι να πάψει να είναι σαν τσίχλα και να αρχίσει να τρίβεται. Τότε το καταπίνουμε. Αυτό το επαναλαμβάνουμε 2-3 φορές τη μέρα αμέσως μόλις νιώσουμε τραχύ και πονεμένο το λαιμό ή κάψιμο στη μύτη. Συνήθως δύο μέρες αρκούν για να φύγει ο πονόλαιμος αλλά και το συνάχι. Το ίδιο ισχύει για άφτρες, ουλίτιδα κλπ.

Προληπτικά, για να δυναμώσουμε το ανοσοποιητικό μας, μπορούμε να πίνουμε μέσα σε ένα φλιτζανάκι νερό 25-50 σταγόνες εκχύλισμα πρόπολης σε αιθυλική αλκοόλη, μια φορά τη μέρα, την πρώτη βδομάδα κάθε μήνα, τους μήνες των ιώσεων. Αν αρρωστήσουμε παίρνουμε αυτή την ποσότητα 3 φορές την ημέρα, πάντα μισή ώρα πριν το φαγητό.

Για τα παιδιά 3-12 ετών η δόση είναι η μισή. Στα παιδιά που δεν τους αρέσει η γεύση προσθέτουμε τις σταγόνες σε μέλι.

Σε παιδιά κάτω των τριών ετών, εγκύους και θηλάζουσες μητέρες πρέπει να ζητείται η σύμφωνη γνώμη του γιατρού.

Η πρόπολη δε φαίνεται να αλληλοεπιδρά αρνητικά με άλλα φάρμακα, (π.χ. έχει αποδειχθεί πειραματικά ότι αυξάνει την αποτελεσματικότητα των αντιβιοτικών) ωστόσο είναι καλό να ενημερώνουμε το γιατρό μας ότι παίρνουμε πρόπολη γιατί ενημερώνεται και ο ίδιος για τα ευεργετικά αποτελέσματά της. Βοηθάμε έτσι να διαδοθεί η χρήση της και να γίνει ευρύτερα αποδεκτή.

Εξωτερική χρήση:

Λίγες σταγόνες βάμματος απευθείας σε σπυράκια ή μικροτραύματα, σε μυρμηγκιές και σε όλες τις ιογενείς δερματικές παθήσεις. Λίγες σταγόνες ανακατεμένες με μια κουταλιά γλυκού μέλι για άφτρες ή εγκαύματα και ακμή.

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ